- Burze mogą powodować przepięcia w instalacji elektrycznej, prowadzić do uszkodzeń sprzętu, zakłóceń w jego działaniu.
- Skuteczną ochronę przed skutkami burzy zapewniają instalacje odgromowe, ograniczniki przepięć oraz prawidłowe uziemienie instalacji elektrycznej.
- Aby dodatkowo zabezpieczyć sprzęt podczas burzy, należy odłączyć urządzenia elektryczne od sieci,
Jak uderzenie pioruna może wpłynąć na domową instalację elektryczną?
Podczas burzy w atmosferze dochodzi do intensywnych wyładowań elektrycznych, które generują silne impulsy elektromagnetyczne. To właśnie one mogą wywołać tzw. przepięcia w sieci elektrycznej, czyli krótkotrwałe wzrosty napięcia.
Przepięcia powstają, gdy piorun uderza bezpośrednio w instalację lub w jej pobliżu, a także gdy fale elektromagnetyczne indukują dodatkowe napięcie w przewodach. W takiej sytuacji może dojść do uszkodzenia przewodów, zakłóceń w działaniu podłączonych urządzeń, a nawet do ich całkowitego zniszczenia. Bardziej wrażliwe sprzęty, takie jak telewizory, komputery, routery czy AGD są bardziej narażone na skutki krótkotrwałego wzrostu napięcia w wyniku uderzenia pioruna. Wyładowanie atmosferyczne może być nawet powodem pożaru w wyniku rozżarzenia się metalowych przewodów instalacji elektrycznej.
Jakie elementy ochrony przed burzą warto zastosować w Twoim domu?
Elementy ochrony instalacji elektrycznej przed burzą
Zabezpieczenie instalacji elektrycznej przed przepięciami pozwala zapewnić bezpieczeństwo domu i jego mieszkańców. Istnieje kilka elementów, które składają się na kompleksową ochronę instalacji elektrycznej przed burzą:
Instalacja odgromowa – fundament bezpieczeństwa
Instalacja odgromowa, która potocznie nazywana jest piorunochronem, stanowi podstawowy system ochrony domu przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Jej zadaniem jest przechwycenie wyładowania elektrycznego i bezpieczne odprowadzenie prądu do ziemi. W ten sposób zminimalizowane zostaje ryzyko uszkodzenia konstrukcji budynku i instalacji elektrycznej.
Instalacje odgromowe są obowiązkowe na budynkach użyteczności publicznej, blokach i niektórych domach jednorodzinnych, zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego. Dotyczy to m.in. domów przekraczających 15 metrów wysokości lub 500 m² powierzchni, a także wykonanych z łatwopalnych materiałów. Mimo to wielu prywatnych inwestorów w Polsce rezygnuje z montażu piorunochronów, traktując to jako sposób na oszczędność. Brak instalacji odgromowej może jednak prowadzić do poważnych strat
Ograniczniki przepięć – ochrona przed wyładowaniami atmosferycznymi
Ograniczniki przepięć to urządzenia, które stanowią drugą linię obrony przed skutkami burz. Chronią instalację elektryczną przed nagłymi wzrostami napięcia, które mogą wystąpić podczas wyładowań atmosferycznych lub awarii sieci energetycznej. Wyróżniamy trzy klasy ograniczników przepięć:
- Klasa B (ograniczniki typu 1) – przeznaczone do ochrony przed bezpośrednimi uderzeniami pioruna i stanowią element uzupełniający do instalacji odgromowej. Umieszczane są w rozdzielnicy głównej, ponieważ charakteryzują się zdolnością do odprowadzania bardzo dużych prądów udarowych.
- Klasa C (ograniczniki typu 2) – montowane są w rozdzielnicach elektrycznych i odpowiadają za rozładowanie prądu z pośrednich uderzeń piorunów, przepięć indukcyjnych i przewodzących. Stanowią uzupełnienie ochrony zapewnianej przez ograniczniki typu 1.
- Klasa D (ograniczniki typu 3) – montowane bezpośrednio przed urządzeniami elektrycznymi, chronią delikatne sprzęty przed najmniejszymi przepięciami.
Zastosowanie odpowiedniego zestawu ograniczników w całej instalacji elektrycznej tworzy tzw. strefowy system ochrony przepięciowej, który zapewnia maksymalną skuteczność.
Zdaniem eksperta
Uziemienie – podstawowa ochrona instalacji
Uziemienie to ważny element każdej instalacji elektrycznej, którego zadaniem jest odprowadzenie nadmiaru ładunków elektrycznych do ziemi. Dobrze wykonane uziemienie zwiększa skuteczność instalacji odgromowej oraz ograniczników przepięć i zapewnia bezpieczne funkcjonowanie całego systemu. Jego jakość można sprawdzić za pomocą specjalistycznych mierników elektrycznych, a ewentualne nieprawidłowości należy natychmiast naprawić. Regularne kontrole stanu uziemienia oraz jego zgodność z obowiązującymi normami to konieczność, szczególnie w starszych budynkach. Warto pamiętać, że prawidłowe uziemienie nie tylko chroni przed skutkami burzy, ale także poprawia ogólne bezpieczeństwo użytkowania instalacji elektrycznej.
Czego unikać w trakcie burzy? Bezpieczne korzystanie z instalacji elektrycznej
Podczas burzy istnieje realne zagrożenie dla urządzeń elektrycznych spowodowane wyładowaniami atmosferycznymi. Mimo że współczesne sprzęty często mają wbudowane zabezpieczenia przeciwprzepięciowe, w sytuacji intensywnych wyładowań atmosferycznych mogą one okazać się niewystarczające.
Zaleca się przede wszystkim odłączenie od sieci elektronicznego sprzętu domowego, takiego jak telewizory czy komputery, aby uchronić je przed uszkodzeniem spowodowanym przepięciami.
Przeczytaj także na naszym blogu:
- Jak prawidłowo rozmieszczać gniazdka i włączniki w domu?
- Jak prawidłowo podzielić instalację elektryczną na obwody?
- Czy jakość osprzętu elektrycznego ma wpływ na bezpieczeństwo użytkowania instalacji?