Co można zrobić ze zużytymi bateriami?
Mianem baterii określa się jedno (lub więcej) ogniwo galwaniczne przeznaczone do zasilania różnych urządzeń, np. zegarków, termometrów, aparatów słuchowych, wag, pilotów do telewizorów czy bram garażowych. Statystyki GUS podają, że w samym 2018 roku zużyto w Polsce 10,6 tysięcy ton przenośnych baterii i akumulatorów, co daje około 400 milionów sztuk. Najwięcej z nich – bo aż 90% – stanowią baterie jednorazowe, popularne „paluszki”.
Należy jednak pamiętać, że baterie są niezwykle szkodliwe nie tylko dla środowiska, ale również dla człowieka, ponieważ zawierają w swoim składzie silnie trujące substancje: metale ciężkie (ołów, kadm, nikiel, cynk i rtęć), które nie ulegają neutralizacji i redukcji, oraz inne reaktywne metale jak lit czy mangan. Ponadto kwasy i zasady zawarte w elektrolitach mają właściwości żrące i korozyjne. Co w takim razie należy robić ze zużytymi bateriami, aby nie stwarzać zagrożenia dla siebie oraz otoczenia?
Bezpieczeństwo przy kontakcie ze zużytymi bateriami
Baterie zaliczają się odpadów niebezpiecznych, ponieważ ich przedostanie się do środowiska wiązałoby się z poważnymi zakłóceniami w procesie samooczyszczania wód i gleby, a w rezultacie mogłoby nawet dojść do skażenia wód gruntowych. Jednocześnie oznacza to, że zużyte baterie nie mogą być wyrzucane na śmietnik wraz z innymi odpadami komunalnymi. Baterie nie stanowią jednak żadnego zagrożenia, jeśli tylko są użytkowane i przechowywane w prawidłowy sposób. Tyczy się to również ich wyrzucania oraz późniejszej utylizacji. Wystarczy jedynie oddzielać baterie od pozostałych odpadów, pamiętać o wyjmowaniu z nieużywanych urządzeń zużytych baterii i regularnym odnoszeniu ich do punktów zbiórki. Nie trzeba również oddawać każdej pojedynczej baterii – przez pewien czas można je spokojnie gromadzić w domu, by później zbiorczo zanieść do właściwej placówki.
Gdzie należy pozbywać się zużytych baterii?
Zgodnie z zapisem Art. 44. w Ustawie o bateriach i akumulatorach, „Użytkownik końcowy jest obowiązany do przekazania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych (…) do zbierającego zużyte baterie lub zużyte akumulatory lub do miejsca odbioru”. Baterie można zatem oddać:
- w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych – służą do nieodpłatnego oddania zużytych baterii i przekazania ich odpowiednim organom do ponownego użycia. Tworzenie i utrzymanie PSZOK-ów jest jednym z obowiązków gminy wynikającym z realizacji Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach;
- do pojemników w marketach, hurtowniach lub instytucjach użytku publicznego – baterie można oddać bezpłatnie w sklepach o powierzchni powyżej 25m2 oraz w hurtowniach prowadzących sprzedaż baterii i akumulatorków. Również wiele instytucji takich jak szkoły, placówki kulturalno-oświatowe czy urzędy miejskie posiadają w swoich siedzibach specjalne pojemniki, do których można wyrzucać zużyte baterie;
- na złomowisko – baterie, tak jak wiele innych odpadów niebezpiecznych, podlegają recyklingowi, czyli przetworzeniu i ponownemu użyciu. Wiele punktów skupu złomu zajmuje się również skupem baterii celem odzyskania zgromadzonych w nich metali nieżelaznych, aby móc je przetopić i wykorzystać w przemyśle.